Hãy thử nhớ lại cuộc họp gần nhất ở công ty. Khi bước vào phòng, bạn chọn ngồi ở đâu? Ngồi ngay tại chiếc bàn lớn trung tâm, hay lặng lẽ kéo một chiếc ghế ở sát tường, phía sau lưng những người khác?
Có bao giờ bạn từ chối một cơ hội thăng tiến chỉ vì nghĩ: “Mình chưa sẵn sàng, mình chưa đủ giỏi”? Có bao giờ bạn định giơ tay phát biểu, rồi lại rụt tay xuống vì sợ bị đánh giá là “hung hăng” hay “thích thể hiện”?
Chúng ta thường nghĩ rào cản đến từ định kiến xã hội, từ sếp, từ môi trường. Điều đó đúng, nhưng chưa đủ. Sheryl Sandberg chỉ ra một sự thật mất lòng: Rào cản lớn nhất đôi khi lại là sự rụt rè của chính chúng ta. Chúng ta đã tự rút lui trước khi cuộc chơi thực sự bắt đầu.
“Lean In” (Dấn Thân) không phải là một cuốn hồi ký khoe khoang. Nó là một cú hích vào vai bạn, nói rằng: “Này, bạn giỏi hơn bạn nghĩ đấy. Hãy ngồi vào bàn đi!”
Cuốn sách dành cho những ai “Muốn nhưng chưa Dám”
Cuốn sách này giúp bạn hiểu lại điều gì? Rằng “tham vọng” không phải là một từ xấu. Rằng việc bạn nghi ngờ năng lực của bản thân (Hội chứng kẻ mạo danh) là điều bình thường, nhưng để nó cản bước bạn thì không bình thường chút nào.
Nó khác gì so với sách nữ quyền thông thường? Sheryl không dành thời gian để than vãn hay đổ lỗi cho đàn ông. Bà tập trung vào giải pháp nội tại: Những gì chúng ta có thể kiểm soát được. Bà viết với tư duy của một nhà lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu thế giới: Thực tế, số liệu rõ ràng và đầy tính chiến lược.
Ai nên đọc?
- Phụ nữ đang muốn phát triển sự nghiệp nhưng gặp rào cản tâm lý hoặc gia đình.
- Nam giới muốn hiểu cách hỗ trợ vợ/đồng nghiệp nữ tốt hơn (đây là điểm rất hay của sách).
- Bất kỳ ai đang cảm thấy sự nghiệp của mình bị chững lại.
3 Tư Duy “Dấn Thân” Sắc Bén Nhất
Bỏ qua những tranh cãi xung quanh cuốn sách, đây là 3 bài học “xương máu” về phát triển sự nghiệp mà mình tin là ai cũng cần:
1. Đừng rời bỏ trước khi bạn thực sự phải đi (“Don’t leave before you leave”)
Đây là cái bẫy tâm lý mà rất nhiều người trẻ mắc phải. Bạn chưa có con, thậm chí chưa có người yêu, nhưng bạn đã bắt đầu từ chối những dự án lớn, những vị trí quan trọng vì lo xa: “Nhỡ sau này mình bận nuôi con thì sao?”, “Nhỡ không cân bằng được thì sao?”.
Sheryl gọi đó là “đạp phanh” quá sớm. Bạn đang thu mình lại cho một tương lai chưa hề xảy ra. Hậu quả là khi bạn thực sự có con, vị trí của bạn lúc đó quá thấp, công việc quá nhàm chán, khiến bạn chẳng còn động lực để quay lại làm việc sau sinh nữa.
Lời khuyên: Hãy cứ đạp ga, cứ dấn thân hết mình cho đến ngày bạn thực sự cần nghỉ. Đừng đóng cánh cửa lại khi chưa ai đuổi bạn ra.
2. Sự nghiệp là khung leo trèo, không phải chiếc thang (Jungle Gym, not a Ladder)
Tư duy cũ: Sự nghiệp là cái thang thẳng đứng. Muốn lên cao chỉ có một đường, và nếu trượt chân, bạn ngã xuống đáy. Tư duy “Lean In”: Sự nghiệp là một cái khung leo trèo (Jungle Gym).
- Ở khung leo trèo, bạn có thể di chuyển sang ngang, đi xuống một chút để tìm đường khác thoáng hơn, rồi lại leo lên.
- Miễn là bạn đến được đỉnh, con đường không cần phải thẳng tắp.
Tư duy này sẽ giải phóng bạn khỏi áp lực “phải thăng chức mỗi năm”. Đôi khi, chấp nhận một vị trí thấp hơn nhưng học được kỹ năng mới (move sideways) lại là bước đà tốt nhất để bật lên sau này.
3. Hãy biến bạn đời thành “đối tác” thực sự
Đây không phải lời khuyên công sở, mà là lời khuyên cuộc sống quan trọng nhất. Sheryl khẳng định: “Quyết định sự nghiệp quan trọng nhất bạn thực hiện là việc bạn kết hôn với ai.”
Bạn không thể “Dấn thân” ở công ty nếu về nhà bạn phải gánh vác 100% việc nhà. Một người bạn đời lý tưởng không chỉ là người yêu thương, mà là người sẵn sàng chia sẻ rửa bát, thay tã và coi sự nghiệp của bạn quan trọng ngang bằng sự nghiệp của họ. Bình đẳng không phải là quà tặng, đó là sự thỏa thuận và cam kết từ hai phía.
Tác động: Ngẩng cao đầu hơn
Đọc xong Lean In, bạn sẽ không lập tức trở thành một CEO hô mưa gọi gió hay mặc lên mình chiếc áo quyền lực bên ngoài. Nhưng cách bạn đối đãi với chính mình trong công việc sẽ thay đổi hoàn toàn.
- Bạn sẽ thôi tự nguyện làm “người vô hình”: Trong cuộc họp, thay vì cúi đầu cắm cúi ghi chép như một thư ký bất đắc dĩ, bạn sẽ dám ngẩng đầu lên, giao tiếp mắt (eye-contact) và đóng góp ý kiến như một người đồng kiến tạo.
- Bạn thay đổi định nghĩa về sự “Sẵn sàng”: Khi cơ hội thăng tiến đến, thay vì từ chối vì nghĩ “Mình chưa biết làm cái này”, bạn sẽ dám gật đầu với tư duy “Mình có nền tảng tốt, và mình đủ thông minh để học nốt những phần chưa biết trong quá trình làm”. (Tin vào khả năng học hỏi thay vì nỗi sợ chưa hoàn hảo).
- Bạn sẽ ngừng “xin lỗi” vì sự tồn tại của mình: Bạn sẽ bớt những câu cửa miệng như “Xin lỗi, em có ý này…”, “Xin lỗi, em làm phiền chút…”. Thay vào đó, bạn nói “Cảm ơn mọi người đã lắng nghe”, “Tôi có quan điểm này muốn bổ sung”.
Cuốn sách truyền cho bạn một nguồn năng lượng của sự Chủ động. Bạn ngừng chờ đợi ai đó trao vương miện cho mình, hay chờ ai đó công nhận thì mình mới thấy mình giỏi. Bạn tự tin vào giá trị của mình trước.
Một lời mời “Ngồi vào bàn”
Nếu bạn đang cảm thấy mình có năng lực nhưng lại thiếu một chút “lửa”, thiếu một chút “liều” để bứt phá…
Thì Lean In chính là ngọn lửa đó.
Nó không hô hào sáo rỗng. Nó đưa cho bạn chiến thuật để tồn tại và toả sáng trong thế giới công việc đầy cạnh tranh này.
Mình để link sách ở đây cho những ai đã sẵn sàng ngừng đứng nép vào tường và bước ra giữa sân khấu:
👉 [Link mua sách Dấn Thân (Lean In) tại đây – Tiki/Shopee]
(P/S: Nếu bạn là nam giới, hãy mua cuốn này tặng cho người phụ nữ bạn yêu thương. Đó là cách bạn nói với cô ấy rằng: “Anh tin em làm được những điều lớn lao”).
BOOKs, your quiet friend 